POL Wincenty - Pamiętnik do literatury polskiej XIX wieku, w dwudziestu prelekcyach mianych w radnej sali miasta Lwowa [1866] [wolnomularstwo, Puławy, Wilno]

Lwów 1866. Nakładem autora. 12,5x20,5 cm, str. VIII, 403, (5), oprawa introligatorska półpłócienna. Stan dobry (ex libris Tadeusza Jakubowskiego, oznaczenia własnościowe, na str. tytułowej przycięta przez introligatora pieczątka własnościowa z herbem Gryf [Juliusz Dębicki? Dębski?], znaczny foxing).

Dwadzieścia wykładów historyczno-literackich wygłoszonych przez Wincentego Pola (1807-1872) we Lwowie, stenografowanych pod dyrekcją Lubina Olewińskiego (1825-1879), profesora stenografii na Uniwersytecie Lwowskim. Przedmowę napisał pisarz i działacz kulturalny Stanisław Pilat (1802-1866).

W treści m.in.: Odrębny styl polski. Galeria historycznych postaci z XVIII wieku: Stanisław Leszczyński król filozof, biskup Józef Andrzej Załuski zbieracz ksiąg, hetman Wacław Rzewuski statysta i pisarz, Stanisław Konarski reformator, Morsztyn, August i Michał Czartoryscy, biskup Naruszewicz dziejopisarz i rymotwórca. Stan rzeczy w Europie z końcem XVIII wieku. Płytkość umysłu, zepsucie obyczajów i upadek szlacheckich fortun. Cudzoziemszczyzna w salonie i w teatrze. Wolnomularstwo i jego skutki. Legiony polskie we Włoszech. Polska szkoła rycerska. "Legionista" Brodzińskiego. Wyjątek z pamiętników o Puławach. Dualizm polityczny w Polsce. Przyjaźń księcia Adama Czartoryskiego z carem Alexandrem I i jej wpływ na losy i oświatę Polski. Tadeusz Czacki. Założenie uniwersytetu wileńskiego i liceum krzemienieckiego. Jan i Andrzej Śniadeccy. Świątynia Sybilli i Domek gotycki w Puławach. Prywatne biblioteki i zbiory starożytności. Założenie liceum warszawskiego. Bogumił Linde, jego żywot i zasługi około oświaty narodowej. Józef Maksymilian Ossoliński. Teatr polski. Wojciech Bogusławski. Walka masonów z kościołem. Gutowski jako wielki mistrz osobnego Wschodu. Kasacja kościołów i klasztorów przez Stanisława Potockiego. Idea słowiańszczyzny. Wpływ rewolucji francuskiej na doktryny polityczne. Maurycy Mochnacki i jego literatura polska XIX wieku. "Haliczanin": prace filozoficzne Chłędowskiego i Jana Nep. Kamińskiego. Panowanie filozofii Hegla. Karol Libelt i "Dekalog" jego. Józef Kremer. Narodowość i jej znaczenie. Lelewel. Szajnocha i inni. Ogólna charakterystyka powieści, znaczenie jej w literaturze i główne podziały. Salony literackie. Wójcicki i jego Gawędy. Wilno i Tomasz Zan. Krzemieniec: Sienkiewicz, Korzeniowski, Zaborowski i Padura. Poezja dramatyczna. "Maria" Malczewskiego. Naśladowcy Mickiewicza. Literatura wychodźców i wygnańców.