PUZYNINA Gabriela z Güntherów - W Wilnie i w dworach litewskich. Pamiętnik z lat 1815-1843 [Wilno 1928]

Wilno [1928]. Nakładem i drukiem Józefa Zawadzkiego. 16x24 cm, str. XVIII, 389, czarno-białe ilustracje w tekście i na oddzielnych kartach, miękka okładka wydawnicza. Stan dobry (przybrudzenia i niewielkie naddarcia okładki, minimalne ubytki okładki przy grzbiecie, sucha pieczęć własnościowa).

Wydali Adam Czartkowski i Henryk Mościcki. Okładkę zaprojektował Edmund Bartłomiejczyk.

"Córka zamożnego ziemiańskiego domu, skuzynowana przez ojca z całą niemal szlachtą, osiadłą od Niemna po Berezynę, przez matkę zaś związana węzłami pokrewieństwa prawie ze wszystkimi polskimi rodzinami magnackimi, wychowana w atmosferze najbardziej kulturalnego środowiska ówczesnego; zaprzyjaźniona z tą częścią elity literackiej polskiej, która wówczas skupiała się w Wilnie; inteligentna, spostrzegawcza, dowcipna, ale przy tym dobrego serca i wrażliwej duszy kobieta, odmalowała w swym pamiętniku wierny obraz życia dworów i pałaców litewskich oraz społeczeństwa miejskiego w Wilnie - od pełnych krasy i bujnych lat 1815-1830, po przez smutniejszą już znacznie epokę mikołajewską aż do ponurych rządów Murawiewa i jego najbliższych następców. (...) Z kronikarską ścisłością i wiernością przesuwa przed nami sylwety wybitnych obywateli i obywatelek, pięknych dam i szumnej młodzieży męskiej, profesorów Uniwersytetu Wileńskiego i jego uczniów, lekarzy i aktorów, powieściopisarzy i artystów, dostojników Kościoła i wielkorządców wileńskich, - prowadzi nas do rezydencji magnackich, do dworów i dworków szlacheckich, - maluje żywymi barwami życie uliczne Wilna, jego zabawy, uroczystości, wesela i pogrzeby, rozrywki wiejskie i życie ludu litewsko-białoruskiego - słowem daje nam poznać wszystkie warstwy społeczeństwa i różne strony ich życia. Opisuje rok 1831 w Oszmańskiem i Święciańskiem, wspomina o procesach politycznych owych czasów, które toczyły się w Wilnie, roztacza wreszcie przed nami obraz prześladowań polskości przez Wieszatiela i jego towarzyszy. Nie brak tu wreszcie też ciekawych obrazków warszawskich z rozmaitych lat oraz wrażeń zagranicznych." [z przedmowy]